Telkens weer het dorp

Het verhaal

Een paar jaar geleden publiceerde Friso iegersma "Telkens weer het Dorp". Een boek over de totstandkoming en de achtergronden van de onvergetelijke liedjes die hij in de loop der jaren heeft geschreven voor Wim Sonneveld, Frans Halsema, Leen Jongewaard, Purper, Willem Nijholt, Willeke Alberti en vele andere artiesten die werk van hem vertolkten.

Dit boek vormde het uitgangspunt voor een theatraal concert met Jenny, Marnix Kappers, Tony Neef en Joke de Kruyf. De teksten die de liedjes verbinden, zijn geschreven door Ton Vorstenbosch en Hans van der Woude, de huidige levenspartner van Wiegersma. Wiegersma was de levensgezel van, de in 1974 overleden, Wim Sonneveld.

De nummers "Telkens Weer" en "Het Dorp" ontbraken uiteraard niet, maar ook een mini-versie van de musical "De Kleine Parade" maakte deel uit van het programma. De liedjes die Jenny solo zong waren: "Mevrouw van Dam", "De zomer van 1910", "Nikkelen Nelis" en het lachen. Verder zong ze ook een aantal duetten.

De regie was in handen van Opus One's musical-regisseur John Yost. De première was op donderdag 11 december 2003 in Schouwburg Amstelveen. De laatste voorstelling was op zondag 31 oktober 2004 in het Werkteater te Amsterdam.

Lees ook het artikel over Friso Wiegersma uit "De Gelderlander" van 20 november 2003.

Rollen

Cast: Jenny Arean, Marnix Kappers, Tony Neef en Joke de Kruyf

Credits

Liedteksten: Friso Wiegersma
Verbindende teksten: Hans van der Woude
Regie: John Yost

Premièredatum

Onbekend

Recensies

Recensie 1. Passend eerbetoon aan Wiegersma

Uit: BN/DeStem, 17 december 2003
Door: Hans Visser

Woensdag 17 december 2003 - ALKMAAR - De voorstelling Telkens weer het dorp voelt aan als de thuiskomst na een lange reis in een vertrouwde omgeving die in de tussentijd lekker is opgefrist. Alles wat de moeite waard was is er nog, het karakter van het huis is onaangetast. Maar wat verf en nieuw behang en een paar andere lampen hebben een aangenaam wonder verricht.

Tot nu toe excelleerde het gezelschap Opus One in het produceren van familiemusicals maar met Telkens weer het dorp is een nieuwe en vooralsnog veelbelovende nieuwe weg ingeslagen. Uitgangspunt voor dit "theatraal" concert vormen de liedteksten die Friso Wiegersma schreef voor Wim Sonneveld en tal van andere Nederlandse artiesten. De meeste daarvan zijn al wat ouder maar de teneur en de woordkeus blijken tijdloos te zijn.

Prima materiaal dus voor een hommage aan de bescheiden maar toch zo grote Wiegersma. Dankzij Jenny Arean, Joke de Kruijf, Marnix Kappers en Tony Neef wordt hier zeker niet devoot een zwaar naar nostalgie geurende kleinkunstmis opgedragen. Integendeel: dit is levend theater. Ieder trekt zijn teksten naar zich toe en geeft elk woord een persoonlijke betekenis. Mede dankzij het schitterend spelende kwintet van Ruud Bos, die ook alle muziek vol liefde en respect opnieuw arrangeerde.

Hoe mooi doseert Marnix Kappers elke regel in het vileine "Lieveling", de klaagzang van de man die al jaren is verstrikt in een huwelijk met een onontkoombare vrouw en die zich voelt als de man die op "verbetering" blijft hopen terwijl hij al "aan de galg" hangt.

Tony Neef en Joke de Kruijf zijn beiden een vondst. Zonder het keurslijf van de musical maken ze van elke tekst een op zichzelf staand muzikaal verhaal.

Zelden kon Tony Neef zoiets bijzonders van zijn liedjes maken als nu. In "Josefien" speelt hij zijn komisch talent perfect uit. De ballad-achtige stukken lijken hier voor Joke de Kruijf persoonlijk te zijn geschreven. En in Ook op zondag blijkt ze zelfs een comédienne te zijn. Beiden maken hier een sprong in hun vak. Maar de vorstin van de show is Jenny Arean. En niet alleen door de manier waarop ze de typische Sonneveld-act "Nikkelen Nelis" tot de hare maakt: alles haalt ze uit elke tekst.

Veel als solo geschreven nummers blijken zich nu ook uitstekend te lenen voor een uitvoering door twee of meer leden van het ensemble, zoals "Oud papier".

Een klapstuk is het pauzenummer, het lekker ironische "Moeder ik wil de revue". En omdat er weloverwogen is gekozen uit de sferen ernst en humor, kent het programma een aangename opbouw, waarin publiek tijdens de sporadische, ultrakorte, maar doeltreffende toelichtingen, even op adem kan komen.

Hulde ook voor regisseur John Yost die dat alles plaatst in een schijnbaar sobere, maar oh zo geraffineerd speelse regie. Daarmee brengen hij en de ontwerpers van decor, licht, kostuums en geluid, onopvallend maar wel degelijk een passend eerbetoon aan Wiegersma. Hij was immers ook de man die de shows van Sonneveld zo smaakvol vorm gaf.

De titel "Telkens weer het dorp" is een beetje ironisch bedoeld. Zowel "Telkens weer" als "Het dorp" behoren tot de telkens weer terugkerende klassiekers van het Nederlandse lied. Het ene bekend gemaakt door Willeke Alberti, het andere door Sonneveld. Ze ontbreken dan ook niet in de voorstelling. Maar op "Het dorp" moet wel tot het eind worden gewacht.

Op een scherm wordt dan de zingende Sonneveld zichtbaar, op zeker moment voegen de vier stemmen zich daarbij, om uiteindelijk het lied geheel over te nemen. Een idee dat balanceert op het randje van smakeloos, maar dat uiteindelijk uitpakt als een mooi, realistisch symbool van hoe het een zo"n beroemd geworden, tijdloos lied kan vergaan.

Recensie 2. 'Telkens weer het dorp' levend brok cabaret

Uit: Eindhovens Dagblad van 29 januari 2004
Door: Hans Visser

De voorstelling 'Telkens weer het dorp' voelt aan als de thuiskomst na een lange reis in een vertrouwde omgeving die in de tussentijd lekker is opgefrist. Alles wat de moeite waard was is er nog, het karakter van het huis is onaangetast. Maar wat verf en nieuw behang en een paar andere lampen hebben een aangenaam wonder verricht.

Tot nu toe excelleerde het gezelschap Opus One in het produceren van familiemusicals maar met 'Telkens weer het dorp' is een nieuwe en vooralsnog veelbelovende nieuwe weg ingeslagen. Uitgangspunt voor dit "theatraal" concert vormen de liedteksten die oud-Deurnenaar Friso Wiegersma schreef voor Wim Sonneveld en tal van andere Nederlandse artiesten. De meeste daarvan zijn al wat ouder maar de teneur en de woordkeus blijken tijdloos te zijn.

Prima materiaal dus voor een hommage aan de bescheiden maar toch zo grote Wiegersma. Dankzij Jenny Arean, Joke de Kruijf, Marnix Kappers en Tony Neef wordt hier zeker niet devoot een zwaar naar nostalgie geurende kleinkunstmis opgedragen. Integendeel: dit is levend theater. Ieder trekt zijn teksten naar zich toe en geeft elk woord een persoonlijke betekenis. Mede dankzij het schitterend spelende kwintet van Ruud Bos, die ook alle muziek vol liefde en respect opnieuw arrangeerde.

Hoe mooi doseert Marnix Kappers elke regel in het vileine "Lieveling". De ballad-achtige stukken lijken voor Joke de Kruijf persoonlijk te zijn geschreven. En in "Ook op zondag" blijkt ze zelfs een comédienne te zijn. Beiden maken hier een sprong in hun vak. Maar de vorstin van de show is Jenny Arean. En niet alleen door de manier waarop ze de typische Sonneveld-act "Nikkelen Nelis" tot de hare maakt: alles haalt ze uit elke tekst.

Recensie 3. Telkens Weer Het Dorp: Lekker avondje met mooi materiaal

Uit: Dagblad van het Noorden van 17 december 2003
Door: Jacques J. d'Ancona

Weinig mensen weten hoeveel teksten Friso Wiegersma heeft geschreven voor liedjes in het cabaret, voor een musical en andere programma's. Meestal worden tekstschrijvers en componisten achteloos vergeten. Nou kan het Wiegersma (1925) niets schelen als hij achter zijn verhalen verdwijnt. "Zing me maar", pleegt hij te zeggen. Die wens is vervuld. Het theaterconcert dat wordt opgediend als hommage - hoezo, het werd gewoon tijd! - doet recht aan zijn veelzijdigheid en aan de verstilde poëzie van zijn verzen. Maar tevens aan de beeldende kracht van zijn taal, zijn humor én aan de componisten die het materiaal in klanken boetseerden.

Geen gelegenheidsdichter

Wiegersma, van origine kostuum- en decorontwerper en ook nog eens schilder, is absoluut geen "gelegenheidsdichter" aan de hand van Wim Sonneveld. Ook al is zijn werk hier en daar gedateerd, met een scala aan onderwerpen en stijlvormen behoort hij met De Wijs, Boerstoel, Dorrestijn, Wilmink en Long tot de groten.

"Dan dat het nooit voorbij zou gaan" is zo'n tekstregel (uit "Het Dorp") die typerend is voor het nostalgische gevoel bij een voorstelling die onder de combinatie van twee titelregels ("Telkens Weer Het Dorp") door het land trekt.

Lekker programma

Ondanks de stramme, uitleggerige tussenteksten is het een lekker programma. Stijlvol en met zorg gemaakt, terughoudend geregisseerd en muzikaal van allure. Het vijfmansorkest van Ruud Bos klinkt als een stevige band en dan weer als een lichtvoetige combo, exact binnen de contrasten die de nummers oproepen. Qua uitvoering zit je met Jenny Arean natuurlijk altijd goed. Ze is in alle genres briljant. Naast Jenny, de nog wat vlakke Joke de Kruijf en de deerniswekkend nerveuze Marnix Kappers is Tony Neef met sprankelende, gedurfde nuances dé verrassing.

Eén ding trouwens: de uitdrukking "feest der herkenning" is wat zuinig, benepen. Het is juist opmerkelijk dat bekende nummers eigentijds tevoorschijn komen. Met één uitzondering: in "Telkens Weer" benadert niemand de intensiteit van Willeke.

Compilatie